Wat is de rol van het autonoom zenuwstelsel?

Sara Nullens
Sara Nullens
Samenvatting
Ons autonome of onbewuste zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in de werking van onze maag en darmen. Is er ook een link met PDS?
Inhoud

Het onbewuste ‘autonome’ zenuwstelsel

Over wat we gaan eten durven we al wel eens nadenken of fantaseren, maar zodra het eten de keel gepasseerd is, gaat de verdere spijsvertering vanzelf. Stel je voor dat je bewust dient na te denken wanneer je maag, dunne darm, dikke darm en alvleesklier dienen te werken, we zouden de hele dag aan niets anders meer kunnen denken! Ons spijsverteringsstelsel werkt dus buiten ons bewustzijn om, oftewel ‘autonoom’. De zenuwbanen die het spijsverteringsstelsel aansturen behoren dan ook tot het ‘autonome zenuwstelsel’.

Vechten of vluchten

Het autonome zenuwstelsel ken je misschien het best van de vecht-of-vlucht reactie. In een moeilijke situatie zal het lichaam zich klaarmaken om dat stress-moment aan te kunnen: je gaat sneller ademen, je pols versnelt, je begint te zweten, … en uiteindelijk ga je ofwel de strijd aan, ofwel ga je ervandoor. Omgekeerd zal je ontspannen en rustig worden in een veilige omgeving. Deze twee tegengestelde reacties worden beiden gestuurd door het autonoom zenuwstelsel. In de spijsvertering vinden we deze reacties ook terug: wanneer we gegeten hebben en rustig neerzitten komt de spijsvertering op gang. Wanneer we ons in een gevaarlijke situatie bevinden valt dit stil.

De link met PDS

Verschillende studies tonen een link aan met een verstoord evenwicht binnen het autonoom zenuwstelsel en PDS. Dit kan leiden tot een verstoring van de transit (meestal te traag, soms te snel), verhoogde gevoeligheid voor sommige prikkels waardoor deze als overdreven pijnlijk worden ervaren, en alzo het ontwikkelen van symptomen. Het autonoom zenuwstelsel zal ook zenuwbanen naar het centraal zenuwstelsel sturen (de brain-gut axis, de link tussen hersenen en de darm) van waaruit talrijke verbindingen vertrekken naar de hersencentra die emoties, gevoelens en pijn, waardoor deze patiënten met PDS makkelijker psychologische symptomen ervaren (angst, zenuwachtigheid, sombere gevoelens en anderen).

Bedankt

Graag op de hoogte blijven van nieuwe artikels of vorderingen rond het thema IBS (prikkelbare darmsyndroom). Schrijf je dan hier in op de nieuwsbrief

Logo IBS Belgium zonder achtergrond