Wat is de rol van antibiotica?

Foto van Kathleen Van Malderen
Kathleen Van Malderen
Samenvatting
Er is al veel gezegd over de rol van antibiotica in het prikkelbare darmsyndroom. Wist je dat antibiotica een rol kan spelen in zowel de oorzaak als de behandeling van PDS?
Inhoud

Hoe werken antibiotica?

Antibiotica doden bacteriën en worden meestal dan ook gebruikt om infecties met bacteriën te behandelen. Ieder antibioticum heeft zijn eigen spectrum, dit wilt zeggen dat het een bepaalde groep van bacteriën zal doden, maar niet allemaal. Naast het doden van ziekteverwekkende bacteriën zullen antibiotica ook gezonde bacteriën doden. Dit is bijvoorbeeld de verklaring waarom veel mensen diarree krijgen wanneer ze antibiotica gebruiken, de medicatie verstoort namelijk de natuurlijke balans van onze darmflora.

Antibiotica als oorzaak van het prikkelbare darmsyndroom

Zoals gezegd hebben antibiotica als bijwerking dat ze de normale darmflora verstoren. We weten ook dat bij het prikkelbare darmsyndroom (PDS) een verstoorde darmflora een belangrijke rol kan spelen. Een aantal jaren geleden heeft een Deense onderzoeksgroep onderzocht of het innemen van antibiotica PDS kan veroorzaken of uitlokken en dit bleek het geval te zijn. Mensen die antibiotica innamen hadden een hogere kans om later PDS te ontwikkelen dan mensen die geen antibiotica innamen. Reden te meer om antibiotica enkel te gebruiken als het echt nodig is.

Antibiotica als behandeling voor het prikkelbare darmsyndroom

Zoals gezegd hebben patiënten met PDS vaak een verstoorde darmflora. Daaruit is het idee ontstaan om PDS te gaan behandelen met antibiotica. Probleem is dat er niet één specifieke bacterie is die afwijkend is bij PDS. Hierdoor is het moeilijk te bepalen welke antibiotica geschikt zou zijn. Hierbij komt dat antibiotica PDS ook net erger kan maken.

Er is één antibioticum waarmee verschillende studies gebeurd zijn en dat is rifaximine. Rifaximine heeft goede resultaten bij bepaalde patiënten met een diarree predominant subtype. Nadeel is dat rifaximine bij ons in België niet wordt terugbetaald en enkele honderden euro’s kost waardoor het niet vaak gebruikt wordt.

Wat nu?

Zoals je merkt zijn antibiotica bij PDS een moeilijk verhaal. Ze kunnen zowel klachten veroorzaken als klachten verminderen. Het is dus steeds een zeer moeilijke afweging om dit te gebruiken in de behandeling, mede gezien de kostprijs en het risico op resistentie van bacteriën. Verder onderzoek naar het gebruik van antibiotica bij PDS is dan ook nodig om dit vaker te gaan gebruiken als behandeling.

Bron

Krogsgaard L.R., Engsbro A.L., Bytzer P. Antibiotics: a risk factor for irritable bowel syndrome in a population-based cohort. Scandinavian Journal of Gastroenterology (2018)

Black C.J., Ford A.C. How effective are antibiotics for the treatment of irritable bowel syndrome? Expert Opinion on Pharmacotherapy (2020)

Bedankt

Graag op de hoogte blijven van nieuwe artikels of vorderingen rond het thema IBS (prikkelbare darmsyndroom). Schrijf je dan hier in op de nieuwsbrief

Logo IBS Belgium zonder achtergrond