Wat is lactose
Lactose is een koolhydraat van nature aanwezig in zuivelproducten. In de darm wordt lactose afgebroken door het lactase enzym waarna de voedingsstoffen kunnen opgenomen worden. Zo goed als iedereen wordt geboren met een voldoende hoge hoeveelheid van dit lactase enzym in de darmen. Echter na enkele maanden begint de activiteit van dit enzym drastisch te dalen, waardoor we minder goed lactose kunnen verteren. Sommige mensen hebben een mutatie in hun DNA waardoor ze wel het lactase enzym behouden als ze ouder worden, en dus ook grotere hoeveelheden lactose kunnen verwerken en verteren. Twee derde van de wereldbevolking heeft een natuurlijke afname van het lactase enzym doorheen de jaren. Er zijn echter ook mensen die het lactase enzym verliezen na een maagdarminfectie, chirurgie in de buik of andere darmziektes.
Wat doet onverteerde lactose in onze darmen
Wanneer het onverteerde lactose in de darm komt dan zal dit water aantrekken uit de darmwand. Daarnaast houden onze darmbacteriën ook van lactose. Wanneer zij dit verteren produceren ze gas en andere stoffen die ook weer water uit de darmwand trekken. De zogenaamde FODMAPs hebben hetzelfde effect.
Lactose-intolerantie
De klachten die je kan ondervinden bij lactose-intolerantie zijn buikpijn, een opgezette buik, darmrommelingen, diarree en misselijkheid. Niet iedereen die lactose slecht verteert zal klachten krijgen. Of je klachten krijgt hangt af van de hoeveelheid lactose die je eet, hoeveel lactase enzym je hebt, wat je voor de rest nog eet, de darmtransit en de samenstelling van jouw darmbacteriën. Veel mensen kunnen hierdoor wel kleine hoeveelheden lactose verteren zonder klachten en onze darmbacteriën kunnen zichzelf aanpassen om de lactose beter te verteren.
Lactose-intolerantie en PDS
Waarom hebben mensen met PDS nu vaker last van lactose-intolerantie dan gezonde mensen? De darmen van mensen met PDS zijn veel gevoeliger dan deze van gezonde mensen. Hierdoor kan de verhoogde hoeveelheid vocht en gas in de darmen voor heel veel klachten zorgen, terwijl iemand anders met dezelfde hoeveelheid vocht en gas misschien helemaal niets merkt. Daarnaast zijn PDS-patiënten vaak ook overgevoelig aan andere voedingsmiddelen, de FODMAPs.
Onderscheid deficiëntie, malabsorptie en intolerantie
Lactasedeficiëntie: verlaagde hoeveelheid lactase enzym in de darmwand
Lactose malabsorptie: slechte opname van lactose in de darm
Lactose-intolerantie: klachten bij de inname van lactose
Behandeling van lactose-intolerantie
Wanneer je lactose-intolerant bent, zijn er twee dingen die je kan doen. Ten eerste kan je de hoeveelheid lactose in je dieet beperken. Zo goed als iedereen, ook mensen met PDS, kan kleine hoeveelheden lactose verdragen, het is dus niet erg als je per ongeluk toch iets eet met lactose. Het is om dezelfde reden niet nodig om bijsluiters van medicatie na te kijken op het bevatten van minieme hoeveelheden lactose.
Ten tweede kan je tabletten nemen met het lactase enzym wanneer je zuivel eet. Het lactase enzym uit de tabletten zal het lactose in de voeding voor jou verteren. Belangrijk is dat je geen te streng dieet volgt, want dan kan je voedingstekorten ontwikkelen. Als je twijfelt kan je beter een arts of diëtist raadplegen.
Bron
Deng Y, Misselwitz B, Dai N, Fox M. Lactose Intolerance in Adults: Biological Mechanism and Dietary Management. Nutrients. (2015)